Zelfhulpboeken over geluk gaan als zoete broodjes over de toonbank, en ook cursussen om gelukkig te leren zijn, kennen zo veel inschrijvingen dat je er spontaan stress krijgt. Of we écht blijer worden van die angstvallige focus op geluk, valt te betwijfelen, maar het staat buiten kijf dat de belangstelling is overgewaaid naar de werkvloer. Wat betekent geluk op het werk eigenlijk, en waarom is het zo cruciaal? Hoe kunt u ervoor zorgen dat medewerkers zich goed voelen?
Geluk is een ‘hot topic’
Geluk op het werk is een populair onderwerp. Werknemers zijn niet langer (alleen) geïnteresseerd in een job waarmee ze goed hun boterham verdienen, ze willen zich vooral goed voelen bij wat ze dagelijks doen. Het is veelzeggend dat er consultancybureaus opduiken die gelukkige(re) werknemers beloven en zelfs Chief Happiness Officers die hun diensten aanbieden. Bedrijven hebben ook almaar meer aandacht voor zo’n duurzame aanpak. Het feit dat de focus op presteren en optimaliseren vooral tot burn-outs heeft geleid, zal daar zeker voor iets tussen zitten. Bovendien blijkt uit een recente Securex-studie dat gelukkige werknemers bereid zijn om langer te werken – ook niet onbelangrijk nu de pensioenleeftijden ter discussie staan en de ‘war on talent’ volop woedt.
Wat betekent geluk op het werk?
Als u werknemers zou vragen of ze gelukkig zijn op het werk, zouden de meesten logischerwijs antwoorden dat ze dat niet altijd zijn. Elke job brengt wel wat stress met zich mee – of dat nu komt door moeilijke klanten, uitdagende projecten, deadlines of strubbelingen met collega’s. Maar zelfs werknemers die gestresseerd zijn of soms gefrustreerd raken over de gang van zaken, kunnen nog gelukkig zijn op hun werk – zolang de ontevredenheid maar niet gaat overheersen. Betekent dit dat geluk gewoon een tijdelijke emotie is die af en toe opduikt in het dagelijkse leven van uw werknemers? Of kunt u als werkgever hun geluk ook effectief cultiveren? Is geluk het gevoel dat medewerkers ervaren wanneer ze een project tot een goed einde hebben gebracht en u hen een welverdiende schouderklop geeft? Of zijn er diepere, onderliggende oorzaken mee gemoeid?
Volgens geluksexperts verwarren de meeste mensen ‘geluk op het werk’ met tijdelijke momenten van ‘voldoening’. Volgens hen komt geluk eerder neer op een hele cluster aan positieve gevoelens zoals hoop, optimisme, vertrouwen, dankbaarheid en inspiratie. De drie belangrijkste op een rijtje:
- Enthousiasme geeft energie en helpt werknemers om kansen te grijpen en te creëren. Bovendien werkt het aanstekelijk en stimuleert het collega’s om ook een extra inspanning te doen.
- Interesse helpt werknemers om zich te focussen op een taak en om uitdagingen aan te gaan die op korte termijn misschien zwaar zijn, maar die op lange termijn wel lonen.
- Tevredenheid is bijvoorbeeld het geluksgevoel dat ontstaat nadat een taak met succes is afgerond, wat er dan weer toe leidt dat werknemers extra gemotiveerd zijn.
Gelukkige werknemers zijn productieve werknemers
Meer en meer studies wijzen uit dat succesvolle bedrijven gelukkige medewerkers in dienst hebben die meer betrokken, trouwer en creatiever zijn dan hun minder tevreden collega’s. Bovendien leveren ze betere kwaliteit af én zijn ze hulpvaardiger. De Universiteit van Warwick deed een uitgebreide studie waaruit bleek dat gelukkige werknemers ook productievere werknemers zijn, die meer tijd en energie investeren in hun job. Tot slot zijn gelukkige werknemers gezonder, wat niet alleen betekent dat ze minder snel ten prooi vallen aan depressies of burn-outs, maar ook gewoon minder vaak afwezig zijn. Ondanks al die voordelen zijn veel werkgevers nog altijd van mening dat geluk op het werk een leuke extra is, maar geen must. U kunt natuurlijk onmogelijk alle factoren onder controle houden die bepalen of een werknemer zich goed voelt of niet, maar u kunt wél de juiste omstandigheden creëren.
Geef uw werknemers een goed gevoel
Waar de ene gelukkig van wordt, laat de ander misschien koud of maakt hem net ongelukkig. Toch zijn er enkele universele factoren die geluk op het werk beïnvloeden, zo concludeerde een recente studie van Robert Half:
- Een ‘klik’ tussen werknemer en werkgever. Als u mensen aanneemt die goed bij de bedrijfscultuur passen, worden ze makkelijker opgenomen en gaan ze sneller ‘renderen’. Het omgekeerde geldt natuurlijk ook: een slechte match kan het moreel van het hele team negatief beïnvloeden.
- Een gevoel van autonomie. Werknemers die zelf beslissingen mogen nemen, zijn gelukkiger. Niet alleen omdat dit hen meer zelfvertrouwen geeft, maar ook omdat ze zo meer betrokken zijn bij hun job.
- Gewaardeerd worden. Wanneer u uw personeel regelmatig toont dat u hen apprecieert, creëert u meer loyaliteit en een positieve werkomgeving. Complimenten sorteren het meeste effect wanneer ze kort op de bal spelen en heel specifiek zijn (algemeenheden komen al snel minder oprecht over).
- Interessant en betekenisvol werk. Werknemers die hun job zinvol vinden, zijn tot 2,5 keer gelukkiger dan collega’s voor wie het nut van hun dagtaak minder duidelijk is. Uit ons onderzoek bleek dat dit zelfs de allerbelangrijkste geluksfactor is voor mensen uit de creatieve sectoren. Wat hier ook meespeelt, is dat collega’s een gemeenschappelijk doel kunnen nastreven. Zo blijven ze zich inzetten, ook wanneer het moeilijker gaat.
- Het gevoel dat alles eerlijk verloopt. Eerlijkheid en transparantie zijn dé kernwoorden voor wie beslissingen moet nemen. Concreet betekent dit onder meer: een helder loonbeleid, maar ook duidelijkheid over promoties en de verdeling van projecten. Zorg ervoor dat uw personeel zich gehoord voelt en ze eventuele problemen durven aankaarten.
- Banden met collega’s. Een gevoel van ‘kameraadschap’ onder de collega’s bevordert niet alleen de communicatie en de samenwerking binnen het team, maar leidt ook tot meer innovatie en creativiteit. Hoewel de persoonlijkheden van elk individu uiteraard een rol spelen, begint teamgeest bij de leidinggevende. Als u positiviteit uitstraalt, geeft u die microbe door aan uw personeel én onrechtstreeks ook aan hun klanten.
Hoewel u geen enkele controle heeft over een aantal sleutelfactoren (zoals de thuissituatie van uw werknemers), kunt u wel uw steentje bijdragen door de positieve en gezonde werkomgeving te creëren. U zult er de vruchten van plukken in de vorm van werknemers die beter en langer voor u willen werken.
